Wydzielanie potu przez ciało jest naturalnym procesem. Jego celem jest chłodzenie organizmu oraz wydalanie produktów przemiany materii. W ciągu dnia człowiek wydziela około 500 ml potu, jednak ilość ta może się znacznie zwiększyć. Jeżeli do takiego zjawiska dochodzi bez konkretnej przyczyny, wówczas podłożem może być nadmierna potliwość.
Na czym polega nadmierna potliwość?
Hiperhydroza, popularnie określana jako nadmierna potliwość, występuje w sytuacji wzmożonej potliwości, czyli wydzielania znacznie większej ilości potu, niż jest to potrzebne do prawidłowej termoregulacji. Problem ten może dotyczyć zarówno całego ciała, jak i poszczególnych obszarów, np. stóp, dłoni, twarzy, pach czy pleców. Nadmierna potliwość to powszechne zjawisko, które negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie.
Kogo najczęściej spotyka nadmierna potliwość?
Z nadmierną potliwością najczęściej zmagają się:
- osoby otyłe;
- kobiety w okresie menopauzy – tzw. zlewne poty;
- kobiety w ciąży;
- dzieci – pocenie się wyłącznie w obrębie nosa – ziarnistość czerwona nosa;
- nastolatkowie w okresie dojrzewania;
Warto mieć na uwadze, że problem nadmiernej potliwości występuje u osób w różnym wieku.
Jakie są przyczyny występowania nadmiernej potliwości?
Hiperhydroza dzieli się na dwa rodzaje: pierwotna i wtórna. Pierwsza z nich dotyczy ok. 90% osób, które zmagają się z nadmierną potliwością. Zazwyczaj obejmuje wybrany obszar ciała, może również występować w nietypowej lokalizacji, np. okolice intymne.
Hiperhydroza pierwotna
Przyczyny hiperhydrozy pierwotnej to przede wszystkim:
skłonności genetyczne – hiperhydroza może być dziedziczna;
- choroby – nadczynność tarczycy, otyłość, cukrzyca, nowotwór układu chłonnego, guz chromochłonny nadnerczy, akromegalia,
- hormony – zmiany hormonalne występujące w okresie dojrzewania, ciąży bądź menopauzy;
- schorzenia – głównie neurologiczne, np. choroba Parkinsona, uszkodzenie nerwów rdzenia kręgosłupa bądź nerwów obwodowych;
- przewlekła niewydolność serca;
- czynniki środowiskowe – wysoka temperatura otoczenia, noszenie sztucznych tkanin;
- stres – silne emocje, nerwowość
- przyjmowane leki – nadpotliwość powodują m.in. amlodypina, metoprolol, sertralina, enalapryl czy prednizolon.
Hiperhydroza wtórna
Hiperhydroza wtórna zazwyczaj jest uogólniona, czego skutkiem jest pocenie się na całej powierzchni ciała. Występuje w następstwie przyjmowania niektórych leków bądź towarzyszy określonym chorobom. W tym przypadku nadmierna potliwość często wynika z infekcji wirusowych i bakteryjnych, którym towarzyszy wysoka gorączka. Obecna jest także podczas przewlekłych zakażeń, np. gruźlica, malaria czy bruceloza.
W jaki sposób można leczyć nadmierną potliwość?
Leczenie nadpotliwości uzależnione jest od przyczyny oraz miejsca jej występowania. Najczęściej zalecane jest stosowanie blokerów potu, leków doustnych, jonoforezę oraz wykonanie stosownych zabiegów. W skrajnych przypadkach zalecane jest leczenie chirurgiczne. Kluczowe jest wykonanie badań, w celu ustalenia przyczyny.
W przypadku nadpotliwości pierwotnej leczenie staje się uciążliwe, gdyż antyperspiranty, blokery czy leki doustne mogą okazać się niewystarczające. W takiej sytuacji odpowiednim rozwiązaniem będzie skorzystanie z toksyny botulinowej. Leczenie botoksem przynosi pożądane efekty i jest zalecane osobom zmagającym się z nadmiernie wydzielanym potem, w takich obszarach jak: pachy, dłonie, stopy, twarz czy okolice intymne. Toksyna botulinowa pomaga zablokować sygnały nerwowe, które są odpowiedzialne za nadmierne wydzielanie potu. Zabieg trwa zazwyczaj 30 minut i polega na wstrzyknięciu botoksu w miejsca, gdzie występuje hiperhydroza. Pierwsze efekty widoczne są już po kilku dniach. Na końcowy rezultat należy zaczekać około 2 tygodnie. Zabieg jest w pełni bezpieczny.
Jak zapobiegać powstawaniu nadmiernej potliwości?
Chcąc zapobiec nadmiernej potliwości, kluczowa jest zdrowa i zbilansowana dieta, bogata w owoce, warzywa i chude białko. Warto ograniczyć ostre przyprawy oraz wszelkie używki. Istotne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu, czyli dostarczenie optymalnej ilości płynów, najlepiej w postaci mineralnej wody niegazowanej.
Ważna jest także prawidłowa higiena, regularne mycie całego ciała, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów objętych wzmożoną potliwością. W cieplejsze dni zalecane są chłodniejsze kąpiele. Warto również zwracać uwagę na materiał, z jakiego wykonane jest ubranie. Należy wybierać odzież, która zapewni prawidłową cyrkulację powietrza. Profilaktyka powinna obejmować również kontrolowanie negatywnych emocji. Tutaj pomocne będą techniki relaksacyjne, np. medytacja lub joga, jak również regularna aktywność fizyczna, dzięki której stres zostanie złagodzony.
Nadmierna potliwość to powszechny problem, który można skutecznie zwalczyć. Najskuteczniejszym sposobem jest zastosowanie toksyny botulinowej, która hamuje wydzielanie potu. Wystarczy jeden zabieg, by móc na nowo cieszyć się życiem bez obaw o nieestetyczne plamy czy nieprzyjemny zapach.